نمایشگاه سهم الدین زمانی با عنوان «آیینهای به روایت آیات»
در 16 اردیبهشت ماه 1398 نمایشگاهی با نام «آیینهای به روایت آیات» در نگارخانۀ خیال، فرهنگستان هنر، گشایش یافت. این نمایشگاه حاصل 50 سال تلاش سهم الدین زمانی است. سهم الدین زمانی طی نیم قرن گذشته تجربهای منحصر به فردی را در زمینۀ سنت نگارگری و تذهیب داشته است. سهم الدین زمانی با یک دریافت تجریدی از ماهیت نقش، به روح و مفهوم آیات قرآن پرداخته است. سهم الدین زمانی تاکنون در 89 نمایشگاه در ایران و سراسر نقاط جهان، این هنر نفیس را عرضه نموده و بسیاری از نامآوران و چهرههای برجسته سیاست، دین، هنر و فرهنگ دنیا را از آسیا تا اروپا و امریکا به تحسین واداشته است.
این هنرمند 72 ساله نقوش و رنگها را با درونمایه 114 آیه منطبق نموده است. در هر تابلوی این مجموعه که 114 آیه قرآنی انتخاب شده و اجرا گردیده است. هر تابلو در ابعاد 114 در 114، به نیت 114 سوره قرآن و در دایرههایی به قطر 30 سانتیمتر، به نیت 30 جزء قرآن، با قطر 14 سانتیمتر، به نیت 14 معصوم است. رنگهای به کار رفته در این مجموعه از رنگهای کاملاً طبیعی است و در آثار جدیدتر، سهم الدین زمانی از تکنیک اکرلیک استفاده نموده است.
از نمونههای آثار این نمایشگاه، آیینهای به روایت آیات ، میتوان به تابلویی که در ارتباط با سورۀ حضرت محمد (ص) است، اشاره کرد. سهم الدین زمانی با معرفی پیامبر اسلام به عنوان تنها پیامبر مبعوث شده برای چهارگوشۀ جهان، چهارگوشۀ قاب این اثر را نشانی از چهارگوشۀ ( قارۀ آمریکا، آفریقا، اروپا و آسیا) جهان میداند. او در تابلوی خود، وجود رنگ سرخ، سیاه، زرد و اُکر را نمادی از چهار نژاد جهان، معرفی میکند و با توجه به این امر که برای پروردگار، نژادها و زبانها با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارد، سهم الدین زمانی پرووردگار را در میان این نقوش و رنگها به رنگ سفید طراحی کرده است. در تمامی آثار سهم الدین زمانی رنگ سفید، نماد و نشانهای از پروردگار است که در همه جا حضور دارد.
انسانهایی که با هر نژاد و زبانی به خداوند ایمان و یقین میآورند، میدانند که بعد از مرگ به سوی خداوند و به اوج آسمانها میروند و در قیامت در کنار حوض کوثر، ائمه آنها را شفاعت میکنند. به گفتۀ سهم الدین زمانی در این اثر، عنصر میانی (شمسه مانند) که آیات سوره محمد (ص) در مرکز آن نگاشته شده است، نمادی از حوض کوثر است و گلهای اطراف آن نمادی از ائمه هستند.
در آیینهای به روایت آیات ، تابلوی سورۀ مریمِ سهم الدین زمانی، اثر دیگری از اوست که دربارۀ تنها بانویی که جبرئیل بر او نازل شده است، میباشد، این اثر با زمینۀ رنگ سبز یکی از لطیفترین آثار وی است. سهمالدین زمانی دربارۀ این اثر چنین میگوید: « در این اثر رنگ سبز خاصی برای حضرت مریم انتخاب شده است و سفید هم در هرجای این تابلو نمادی از خداوند است.».
به گفتۀ سهم الدین زمانی گلی که به مانند گل شاه عباسی است نمادی از حضرت مریم است و گلی که در میانۀ آن گل است نمادی از حضرت مسیح (ع) است. نوری که در میان گل است نور نبوت است که به شکل محراب طراحی شده است. درختی که در بالای این گل طراحی شده است درخت خشکی است که به فرمان خداوند سبز و بارور میشود و حضرت مریم از میوه آن تناول میکند.
فرمی از نقوش اسلیمی در تابلو طراحی شده که نمادی از صلیب است و در مرکز آن فرم صلیب مانند، تاجی زرد رنگ و به شکل خار طراحی شده است و نشانی از به صلیب کشیدن حضرت مسیح (ع) است.
بخشی از اثر سوره حضرت مریم (ع)