مؤسس موزه فیتزویلیام
جهانگردی جدی با علاقۀ شدید به کلکسیونداری به نام ریچارد ویکتون فیتزویلیام که از دانشکده ترینیتی هالِ کمبریج (پنجمین دانشکده کمبریج که در سال 1350 میلادی تاسیس شده است) فارغ التحصیل شده بود، دانشگاه کمبریج را نیازمند یک موزه و کتابخانه شخصی میدانست. وی در سال 1816 میلادی آثار هنری و کتابخانۀ خود را به دانشگاه کمبریج وقف نمود.
مؤسس موزه فیتزویلیام
جهانگردی جدی با علاقۀ شدید به کلکسیونداری به نام ریچارد ویکتون فیتزویلیام که از دانشکده ترینیتی هالِ کمبریج (پنجمین دانشکده کمبریج که در سال 1350 میلادی تاسیس شده است) فارغ التحصیل شده بود، دانشگاه کمبریج را نیازمند یک موزه و کتابخانه شخصی میدانست. وی در سال 1816 میلادی آثار هنری و کتابخانۀ خود را به دانشگاه کمبریج وقف نمود.
برای تحقق این هدف صد هزار پوند برای ساخت یک بنای بینظیر فراهم گردید. بنایی باشکوه که مجللترین گالری آن دوران به محسوب میشود. در این گالری 144 تابلوی نقاشی از کلکسیون ریچارد فیتزویلیام به یادگار مانده است که بخشی از آنها نقاشیهای هلندی هستند که از پدربزرگ مادری فیتزویلیام به او رسیده است. در این مجموعه آثاری از شاهکارهایی از تیسین (نقاش ایتالیایی قرن 16 میلادی)، پائولو ورونزه ( نقاش ایتالیایی قرن 16 میلادی)، پالما وچیو (نقاش ایتالیایی قرن 15 میلادی) که ریچارد فیتزویلیام آنها را در حراجی اورلئانِ لندن خریداری کرده بود، وجود دارد.
ریچارد فیتزویلیام در طول سالهای کلکسیونداری خود، آلبوم گستردهای از آثار هنرمندان برجسته و مشهور جمعآوری نمود که این آلبوم شامل بیش از 500 برگ است که از نمونههای آن میتوان به یک سری از آثار قلمزنی رامبرانت اشاره کرد.
وی اشتیاق خاصی به نسخ ادبی و موسیقی داشت. کتابخانۀ او شامل 130 نسخه خطی از دوران قرون وسطی و مجموعهای از نُتهای موسیقی از بزرگان موسیقی همچون جرج فردریک هِندل (موسیقیدان آلمانی تبارِ قرن 17)، هنری پرسل (آهنگساز انگلیسی قرن 17) و دیگر آهنگسازان بزرگ جهان است که این موزه را به یکی از کتابخانه های بزرگِ موسیقی جهان تبدیل کرده است.
تاریخچه مجموعه و ساختمان موزه فیتزویلیام
بعد از اینکه فیتزویلیام مجموعههای خود را به دانشگاه کمبریج وقف نمود، دانشگاه به سرعت آنها را برای کارکنان خود و عموم مردم نمایش داد. ابتدا در یک فضای موقت به نمایش گذاشته شده بود که امروز این مکان موزهای به نام وایپل است که به تاریخ علم اختصاص دارد. زمین ساختمان موزه در سال 1821 میلادی از کالج Peterhouse به قیمت 8500 پوند خریداری شد. سپس یک مسابقه معماری بزرگی در سال 1834 میلادی برگزار شد. طرح پیشنهاد شده در این مسابقه طراحی ساختمانی همانند معابد و یا حتی ساختمانی بهمانندکلیسای گوتیک بود. در نهایت طراحی نئوکلاسیکی از جورج بَسوی (1794-1845) انتخاب شد. این طرح توسط چارلز رابرت کوکر (663-1768) پس از مرگ بَسوی در اکتبر 1845 میلادی تکمیل شد.
در جولای 1842 میلادی جشنی در گالریهای ناتمام موزه به سرپرستی صدراعظم وقت دانشگاه (دوک نورتامبرلند) برگزار شد. در این جشن 1600 نفر شرکت کردند. دیوارهای اتاقها ناتمام و پوشیده از پردههای سفید و قرمز بود که با گیاهان گلخانهای تزئین شده بود.
در سال 1848 میلادی، موزه فیتزویلیام، برای اعضای این دانشگاه و اعضای عمومی گشایش یافت و برای سه روز در هفته مورد استفادۀ آنها قرار گرفت. نخستین ساختمان اصلی این موزه در سال 1821 میلادی به درخواست اولین بانی بزرگ موزه Charles Brinsley Marlay ساخته شد. در این موزه تنوع شگفتآوری از اشیاء را میتوان دید که شامل تصویرسازیهای خطی، نقاشیها، نقاشیهای چاپی و انواع طراحیها، کتابهای نادر به همراه جلدهایی نفیس و گرانبها، سفالها و سلاحهای اروپایی و شرقی، مبلمان، فرش، پردههای نقشدار و انواع اشیاء فلزی، نقرهای، برنز، لعابی و انواع جواهرات.
در ادامۀ گسترش موزه فیتزویلیام 80000 پوند به منظور گسترش ساختمان موزه فیتزویلیام داده شد، اما تا پایان جنگ جهانی این امر به تأخیر افتاد. طی سالهای 1931، 1936، 1966 و 1975 میلادی تغییراتی در مجموعۀ ساختمانی موزه فیتزویلیام انجام گردید. آخرین تغییرات که در مجموعۀ موزه فیتزویلیام انجام شد مربوط به سال 2004 است که حیاط مجموعه فیتزویلیام، کارگاههای مرمت و فضاهای نمایشگاهی موزه فیتزویلیام گسترش پیدا کرده و همچنین برای بازدید از موزه فیتزویلیام از امکانات مدرن بهره گرفته شده است.
از دوران ریچارد ویکتون فیتزویلیام تا به امروز این مجموعه با هدایا و وقوف سخاوتمندانۀ حامیان بزرگی همچون Leonard Daneham Cunliffe ، Dr J.W.L. Glaisher Father and son Frank و John McLean در حال رشد و گسترش است.
موزه فیتزویلیام در قرن 21
امروزه موزۀ فیتزویلیام دارای مجموعه گسترده و متنوعی است که شامل آثاری از مصر باستان، عهد عتیق یونان و روم و نیز مجموعۀ گرانبهایی از تابلوهای نقاشی، طراحی و نقاشیهای چاپی است. در این موزه مجموعۀ قابل توجهی از هنرهای آسیایی به همراه نسخههای خطی و آثار متنوعی از قرون وسطی موجود است.
آثار ایرانی در موزه فیتزویلیام
نزدیک به 600 اثر از آثار موجود در موزۀ فیتزویلیام، آثاری ایرانی هستند که به دوران قبل از اسلام و دوران اسلامی مربوط میشوند. آثار ایرانی موجود در موزۀ فیتزویلیام طیف متنوعی از سکهها، گلدانها و ظروف، اسلحه و … هستند. این آثار به همراه عکس خود و جزئیات کاملی از آنها در سایت فیتزویلیام معرفی شدهاند.
برای اطلاعات بیشتر دربارۀ اثر بالا اینجا کلیک کنید.
برگرفته از سایتwww.fitzmuseum.cam