تاریخچه گل زنبق
برخی از گل ها به قدری قدیمی و با قدمت طولانی هستند که تاریخچه خاص خود را شامل می شوند؛ دقیقا به مانند یک کشور با امپراطوری گستردهای که داشته است. وقتی به نام لاتین این گل نگاه کنید، متوجه می شوید که داستان جالبی در تاریخچه آن وجود دارد. Iris که نام یکی از خدایان رومی است، نام لاتین گل زنبق می باشد. آیریس خدای محبوب رومیان، روزی اقدام به ایجاد پلی میان زمین و بهشت کرده است و این پل شبیه به ساختار رنگین کمان را داشته. به همین دلیل به آیریس خدای رنگین کمان هم گفته می شود.
اما نقطه مهم و مرتبط داستان این است که افراد ادعا داشتهاند که پل ایجاد شده، شامل گل ها زنبق بوده است. در روایت های دیگر گفته شده که این زنبق ها دنباله لباس آیریس بوده اند. از آن پس رومیان که اعتقاد زیادی به خدایان خود داشته اند، اقدام به کاشت زنبق در حیاط خانه همسران خود کرده اند؛ دلیل این کار درخواست از خدای آیریس برای بردن همسران به بهشت بوده است. اما این اعتقاد در ادامه به مصر باستان هم سرایت پیدا کرده و در کاخ های فراعنه نیز گل زنبق را میکاشتند.
زنبق اصل و منشا نشان معروف پادشاهان فرانسه و شهر فلورانس به شکل نامشخص است (اواخر سده پانزدهم). این علامت شاید یک شیوه نقش پردازی شده سه گل زنبق، یا شاید از نوک سلاحی مانند نیزه سه شاخه شیوا(خدای هندی) مشتق شده باشد (نیزه سه شاخه) اگر این علامت صورت یک گل باشد روزگاری نماد زندگی به شمار میرفته است. در هنر عیسوی ممکن است جای سوسن را به عنوان گل اصلی مریم عذرا بگیرد. در منظره عید تبشیر نوک عصای جبرئیل را نشان میدهد. نقش زنبق در سال ۱۱۴۷ میلادی به عنوان علامت سلطنت فرانسه اتخاذ گردید و نشان مقدسان بعدی و دارای خون سلطنتی یعنی لویی نهم و لویی اهل تولوز شد نشانه شارلمانی (متوفی در ۸۰۱۴ و زنبیوس) استقف فلورانس زنبق بود.(برگرفته شده از کتاب دکتر رقیه بهزادی )
معانی مختلف گل زنبق در فرهنگهای مختلف
گل زنبق، یکی از گلهای زیبا و محبوب است که در مختلف نقاط جهان کشت میشود. این گل به دلیل ظاهری خاص و بسیار زیبا، همیشه مورد توجه و علاقه بسیاری از افراد قرار گرفته است. اما از همین جهت در هر فرهنگی دارای نمادی متفاوت است؛ همچنین در هر رنگی منظور خاصی را می رساند. در ادامه به تمام معانی این گل زیبا می پردازیم.
ایمان: گل زنبق به دلیل رنگ سفید خود، نماد ایمان و پاکیزگی است. این گل به عنوان نماد صفا و پاکی در مذهب مسیحیت نیز استفاده میشود.
اشرافیت: زنبق در رنگ بنفش، نماد اشراف و شکوه است. این گل در فرهنگ های مختلف به عنوان نماد قدرت و اعتبار شناخته شده است.
پختگی: گل زنبق به دلیل شکل خاص و ظاهر خود، نماد پختگی و بلوغ است. این گل به عنوان نماد تجربه و سالمندی نیز در فرهنگ های مختلف به کار رفته است.
امید: زنبق در رنگ های شاد نماد امید و شادی است. در واقع به عنوان نماد امید و خوشبختی در فرهنگ های مختلف شناخته شده است.
ارزش: این گل به دلیل قیمت تقریبا بالای خود، نماد ارزش و گرانبها است. زنبق به عنوان نماد ارزش و احترام در فرهنگ های مختلف به کار رفته است.
کاشت و نگهداری گل زنبق
گل زنبق یکی از گلهای زینتی بسیار زیباست که دارای رنگهای متنوع و بینظیری است. این گل به معنی رنگین کمان است و به دلیل زیبایی منحصر به فردش الهه یونانی نامیده میشود.
لذا این مورد درباره گل زنبق هم صدق می کند. گفته می شود که زنبق در نقاط مختلفی از دنیا پرورش داده شده است؛ اما به طور کلی این گل بومی کشور های آلمان و ژاپن است.زنبق در نقاط مختلفی از دنیا پرورش داده شده است؛ اما به طور کلی این گل بومی کشور های آلمان و ژاپن است.
کاشت و نگهداری از گل زنبق بسیار آسان است و به راحتی میتوانید با کاشتن رنگهای متنوع از این گل باغچه خود را زیبا و رنگارنگ کنید. گل زنبق پیام آور عشق است و در بسیاری از رنگها از جمله آبی و بنفش، سفید و زرد، صورتی و قرمز و نارنجی و سیاه گل باز میکند.
حدود 300 گونه متنوع از گلهای زنبق در جهان وجود دارد که معروفترین آن زنبق ریشه بلند است. گلهای زنبق دارای سه گلبرگ در اطراف و سه گلبرگ در مرکز گل هستند. گلهای زنبق بیشترین گلدهی را در فصل تابستان دارند اما برخی از آنها در زمستان هم گل باز میکنند.
بهترین زمان کاشت گل زنبق:
بهترین زمان کاشت گل زنبق اواخر تابستان و اوایل پاییز است. کاشتن این گلها در فصل پاییز به آنها فرصت میدهد تا قبل از رسیدن سرما و یخبندان ریشههای خود را محکم کنند و خود را آماده رشد و باروری کنند.
زنبق در نقاط مختلفی از دنیا پرورش داده شده است اما به طور کلی این گل بومی کشور های آلمان و ژاپن است. این گل ها تنها در هند به صورت واردات بوده است، و تنها برای اهداف دارویی و عطر استفاده میشود و جنبه تزئینی در ظروف و معماری داشته است.
گل زنبق در هند و موارد استفاده آن:
در دنیای باستان، فرهنگهای هند و مصر از جمله فرهنگهایی بودند که از ساقه زنبق برای اهداف دارویی و ساخت عطر استفاده میکردند. محصولات جانبی زنبق مانند ریشهها بر روی آتش ریخته میشد تا رایحه ای عالی تولید كنند. امروزه اسانس زنبق از گلها گاهی اوقات در رایحه درمانی به عنوان داروهای آرام بخش استفاده میشود. آب گرفته شده از گیاه را می توان برای بهبود وضعیت پوست استفاده کرد. ریشه زنبق را می توان برای تصفیه بدن استفاده کرد زیرا حاوی موادی با خاصیت ملین، ادرار آور است.
گل زنبق در معماری
گل زنبق در معماری نیز همانند سایر هنرها آثار باقی مانده نشان دهنده استفاده وسیع از این نماد است. نمونههایی از آن را در برج و باروهای مسجد سلطان حسن قاهره (قرن۱۴ میلادی) و درها و تزئینهای بعضی از معابد هند، و اکثر کلیساهای دوران قرون وسطی میتوان دید.
منابع
کتاب فرهنگ مصور نمادهای کهن از دکتر رقیه بهزادی
مقاله سایت دلگرم
سایت ویکی پدیا ،سایت موزه مترو پولیتن