بررسی انیمیشن کوبو و دوتار

کوبو و دو تار (به انگلیسی: Kubo and the Two Strings) یک پویانمایی استاپ موشن سه‌بعدیِ فانتزی اکشن-ماجراجویی آمریکایی است که توسط استودیوی لایکا برای فوکس فیچرز تهیه و تولید شده است. کارگردان آن تراویس نایت و فیلمنامه‌نویس‌های آن مارک هیمز و کریس باتلر هستند. در این فیلم ستاره‌های مشهوری صداپیشگی می‌کنند که از میان آنها می‌توان به آرت پارکینسون، شارلیز ترون، متیو مک‌کانهی، رونی مارا، رالف فاینس و برندا واکارو اشاره نمود. این پویانمایی در ۱۹ اوت ۲۰۱۶، در ایالات متحده به اکران عمومی درآمد.

فیلم یا انیمیشن ماجراجویی یکی از ژانرهای فیلم است که دارای داستان‌های هیجان‌انگیز در موقعیت‌های جدید و مناطق عجیب است. اینگونه فیلم‌ها از لحاظ ساختاری بسیار شبیه به فیلم‌های اکشن می‌باشند با این تفاوت که به جای خشونت و مبارزه، ماجراجویی از طریق سفر، اکتشافات، ایجاد امپراتوری و مبارزه‌های شخصیت‌های تاریخی و قهرمانان است.

داستان این فیلم در مورد پسرکی به نام کوبو و در ژاپن باستان روایت می‌شود. او در دهکده‌ای از مادرش مراقبت می‌کند تا اینکه یک شبح از گذشته با احیا کردن انتقامی بسیار قدیمی زندگی وی را زیر و رو می‌کند. این باعث می‌شود که انواع و اقسام اتفاقات برای او رخ دهد و خدایان و هیولاها به تعقیبش بیایند. برای آنکه کوبو زنده بماند، باید زرهی جادویی را بیابد که زمانی پدر مرحومش، یک سامورایی افسانه‌ای، آن را می‌پوشیده است

جادو در «کوبو و دوتار» هم پدیده ای خیره کننده ست و هم واقعیتی روزمره. این انیمیشن سه بعدی حیرت انگیز را کارکنان نوآور استودیو لایکا با غرق شدن در فرهنگ کهن دوران اساطیری ژاپن و به کارگیری تکنیک استاپ موشن ساخته اند.

فوکِس پیکچرز (انگلیسی: Focus Features) یک شرکت توزیع و تهیه فیلم آمریکایی است. شرکت زیر مجموعه‌ای از شرکت ان‌بی‌سی است.

لایکا (انگلیسی Laika) شرکت تولیدکننده استاپ موشن و نماهنگ آمریکایی که ۲۰۰۵ تأسیس شد

استودیوی انیمیشن سازی لایکا (Laika) بعنوان نماینده‌ی شرکت هاییست که قدمت آنچنانی ندارند اما سابقه ی فعالیت درخشانی در کارنامه کاری شان نقش بسته است. سابقه ای به قدمت 15 سال اما تولیداتی به ارزش 150 سال.

اینکه سال ها بعنوان مدیر یک شرکت موفق تولید کننده کفش در ایران شناخته بشوید و حالا اسم شما در کنار صنعت انمیشن سازی قرار گیرد شاید کمی عجیب به نظر برسد. اما باید بدانید که فیل نایت (Phil Knight) در دنیا به عنوان یک غول کارآفرین و یک تاجر موفق شناخته می شود. حالا می خواهد این صنعت روزی تولید کفش باشد و روزی دیگر استودیوی انیمیشن سازی!

مسوولیت اصلی استودیوی لایکا (Laika) به عهده پسر فیل نایت یعنی تراویس نایت (Travis Knight) بوده که با 47 سال سن بعنوان انیماتور، کارگردان ، تهیه کننده و رپر (!) مدیر عامل لایکا می باشد. البته حضور پسر برای ترغیب شدن پدر بی تاثیر هم نبوده! تراویس در حال حاضر 3 فرزند داشته و با همسرش Donna Huyssoon زندگی شیرینی را پشت سر می گذارند. اگر دوست دارید تا آهنگ های تراویس نایت رو بعنوان یک رپر گوش بدین، از این آرشیو یوتیوب استفاده کنید

تاسیس لایکا بر می گردد به اواخر دهه 1990 و استودیوی انیمیشن سازی ویل وینتون (Will Vinton Studios) که به دنبال تامین بودجه برای ساخت انیمیشن استاپ موشن بوده و به واسطه آشنایی که با فیل نایت (Phil Knight) و تراویس نایت (Travis Knight) داشت توانست بودجه را از طریق آن ها تامین کند. اگر بخواهیم دقیق تر نگاه کنیم سال 1998 برای نایت بعنوان سال شروع سرمایه گذاری در صنعت انیمیشن سازی استاپ موشن به حساب می آمد

پس از 3 شکست در بدست آوردن جوایز اسکار ، در سال 2016 فیلم چهارم استودیو لایکا تحت عنوان کوبو و دو تار (Kubo and the Two Strings) به کارگردانی مستقل تراویس نایت (Travis Knight) به اکران درآمد که بالاخره توانست 2 جایزه اسکار سال 2016 در بخش های بهترین انیمیشن و بهترین جلوه های بصری را به خانه ببرد. جوایز و نامزدی هایی از گلدن گلوب گرفته تا بفتا و جوایز آنی هم که در جای خود حضور داشتند.

با آنکه بودجه ی فیلم همانند پروژه های قبلی 60 میلیون دلار بوده اما جوایز بدست آمده بسیار بیشتر از پروژه های قبلی لایکا بوده است. در مقابل اما این جوایز و نظر مثبت منتقدان برای فروش کوبو و دوتار کافی نبوده و در نهایت 77.5 میلیون دلار هزینه برگشت این انیمیشن به استودیو بوده است.

کوبو و دو تار (Kubo and the Two Strings) با مدت زمان 102 دقیقه اکران شد و در آن صداپیشگانی از مطرح ترین های هالیوود حضور داشتند. هنرمندان معروفی همچون آرت پارکینسون (Art Parkinson) ، شارلیز ترون (Charlize Theron) ، متیو مک‌کانهی (Matthew McConaughey) ، رونی مارا (Rooney Mara) ، رالف فاینس (Ralph Fiennes) و برندا واکارو (Brenda Vaccaro) بعنوان صداگذار آن نقش آفرینی کردند.

آرت پارکینسون در نقش کوبو

شارلیز ترون در نقش مانکی

متیو مک‌کانهی در نقش بیتل

رونی مارا در نقش خواهران

رالف فاینس در نقش مون کینگ

جرج تاکی در نقش هوساتو

کری هیرویوکی تاگاوا در نقش هاشی

برندا واکارو در نقش کامکیچی

کوبوی داستان، پسر شجاع یازده ساله ای با قدرت تخیل بالا و استعداد فراطبیعی عجیب است که نویسنده داستان عاقلانه از توجیه کردن و توضیح دادن چرایی آن طرفه می رود: هر قوت این پسر با ساز «شمیسن»اش آهنگی می نوازد، برگه های کاغذ رنگی تا می شوند و به موجوداتی تبدیل می شوند که جزییات آنها به شکلی خارق العاده تصویر می شود. موجوداتی که به خواست خود می پرند، می جنگند و می رقصند و روایتی که کوبو نقل می کند را همانند عروسک های بااحساس در نمایش اوریگامی به تصویر می کشند

کوبو ساز شمیسن یا همان دوتار ژاپنی مینوازد

یکی از زیباترین قسمت از فرهنگ ملل مختلف موسیقی و ساز های آنهاست. ساز هایی باستانی و گاها عجیب و غریب. فرهنگ شرق و بخصوص ژاپن و چین نیز در این زمینه ها در رتبه نخست هستند. ساز امروز یک ساز اصیل ژاپنی است به نام “Shamisen” که زهی است و سه سیم دارد. عقیده متخصصان بر این است که شمیسن از ساز چینی “Sanxian” مشتق شده است. عکس هر دو در ادامه مطلب قابل مشاهده است. شمیسن توسط یک مضراب یا پلکتروم به نام “bachi” نواخته می شود. شکل و ساختار ساز با نوجه به ژانر موزیکی که در آن استفاده می شود فرق دارد.

در برخی از انواع ان گردن نازک و کوتاهتر و در برخی دیگر گردن بلند و ضخیم است. شیوه تولید صدا در آن مانند ساز های گیتار و بانجو است. دسته ساز یا فینگربورد ان فرت بندی ندارد و اصطلاحا “fretless” است. کاسه آن از پشت و رو بوسیله پوست سگ یا گربه یا پلاستیک پوشانده شده است. نوازنده امروز ما خانوم زیباروی به نام “Chie Hanawa” است که متولد سال 1982 (اکنون 33 سال دارد) در هیتاچی ژاپن است. وی از 9 سالگی یادگیری و مطالعه این ساز را نزد اساتید مجرب این رشته شروع کرد

استاپ موشن یکی از تکنیک‌های انیمیشن‌سازی است که در آن شیء را فریم به فریم حرکت داده و تصویر آن را توسط دوربین ضبط می‌کنند. از توالی این تصاویر به نظر می‌رسد که شیء به خودی خود در حال حرکت است. عروسک‌هایی با مفاصل متحرک یا عروسک‌های ساخته شده با خمیر ویا لگو در این تکنیک کاربرد زیادی دارند. در بسیاری از موارد به جای عروسک از انسان، وسایل خانه، گیاهان و… هم استفاده می‌شود

انیماتور استاپ موشن باید در ذهنش همه اجسام اطراف را زنده کرده، به آنها حرکت بدهد و هر کار خارق العاده که در دنیای عادی نمی‌شود با آنها انجام داد را رویشان پیاده می‌کند؛ و همین راهی را آغاز میکند برای به ‌وجود آوردن همه آنچه که درون ذهن خلاق انیماتور میگذرد. چرا که در استاپ موشن شما از جادوی حرکت دادن به اشیاء حقیقیِ اطرافتان به جای نقاشی و کاراکترهای نرم‌افزاری استفاده می‌کنید

انواع استاپ موشن:

Object Animation (انیمیشن اشیاء): به سبکی گفته می‌شود که شما می‌توانید با استفاده از تمامی اشیاء اطرافتان به خلق ایده و داستانتان بپردازید.

Pixilation : در این روش انسان هم می‌تواند در روایت داستان شما نقش‌آفرینی داشته باشد و کاری متفاوت را برای مخاطبین به نمایش بگذارد.

Claymation (انیمیشن خمیری): آبجکت‌ها در این سبک، از خمیر ساخته می‌شوند. انیمیشن پر بازدید و محبوب «بره ناقلا» در همین سبک استاپ موشن ساخته شده است.

Puppet Animation (انیمیشن عروسکی): در سبک عروسکی شما می‌توانید از کاراکترهای عروسکی، با هر نوع متریالی برای خلق داستان‌تان استفاده کنید. انیمیشن‌های «آقای گوزن» یا «قصه‌های بازار» از نمونه کارهای ایرانی از این سبک هستند.

Cutout: در سبک کات اوت شما با برش انواع کاغذ، مقوا یا پارچه و حرکت فریم به فریم آن‌ها شروع به روایت داستان‌تان می‌کنید.

Silhouette Animation (انیمیشن سایه‌ای): این سبک را می‌توان نوعی از سبک کات اوت دانست که تنها با نور و سایه سر و کار دارد و با بازی نور و سایه‌ها داستان‌پردازی می‌کند

استاپ موشن (Stop Motion)، تکنیکی در ساخت انیمیشن است که در آن اشیا به صورت فیزیکی جا به جا می شوند و بدین ترتیب، به نظر می رسد که شی خودش حرکت می کند. در برخی موارد، انیماتور ها برای به حرکت درآوردن عروسک حداقل ۴ بار لباس خود را عوض می کنند.

ساخت حرکاتی که تنها چند ثانیه به طول می انجامند، گاهی اوقات مدت ها زمان برده و به کار سخت یا انیماتوری ماهر نیاز دارد. ویدیویی که در ادامه آن را مشاهده خواهید نمود، جادوی پشت پرده انیمیشن «کوبو و دوتار» (Kubo and the Two Strings) و چگونگی ساخت یک انیمیشن استاپ موشن را به تصویر می کشد

Kubo and the Two Strings یک فیلم پویانمایی محصول لایکا و کارگردانی تراویس نایت در سال 2016 است. این فیلم حول محور کوبو، پسر جوانی می‌چرخد که یک شامیزن جادویی (یک ساز زهی ژاپنی) استفاده می‌کند و چشم چپش در دوران نوزادی به سرقت رفته است. او با همراهی یک میمون برفی و سوسک انسان‌نما، باید خواهران فاسد مادرش و پدربزرگ تشنه‌ی قدرتش رایدن، پادشاه ماه، که مسئول دزدیدن چشم چپ او است را تحت کنترل درآورد.

این پروژه که در دسامبر 2014 اعلام شد، اولین کارگردانی تراویس نایت است. شانون تیندل، طراح تولید لایکا، داستان را به عنوان «حماسه سامورایی استاپ موشن» به نایت رساند. اگرچه استودیو قبلاً هرگز وارد این ژانر نشده بود، نایت در مورد پروژه مشتاق بود. تا حدودی به دلیل تمایل او به ژانر “فانتزی حماسی” و همچنین فرهنگ ژاپنی به طور کلی.

این هنر از رسانه های ژاپنی مانند نقاشی با جوهر شستشو و اوریگامی در میان دیگران الهام گرفت. تأثیر خاصی از سبک ukiyo-e woodblock بود، استودیو قصد داشت کل فیلم را «به گونه‌ای بسازد که انگار یک قطعه چوبی متحرک است» کمک شرکت چاپ سه بعدی Stratasys که به لایکا اجازه داد از جدیدترین فناوری‌های خود استفاده کند

تبادل بازخورد در مورد آنها. نایت اشاره کرد که داستان فیلم تا حدی از آثار انیماتور ژاپنی هایائو میازاکی الهام گرفته شده است. برای هیولای اسکلت که در این فیلم نمایش داده شد، تیم یک عروسک غول پیکر 16 فوتی (4.9 متری) و 400 پوندی (180 کیلوگرمی) ساخت که به ادعای استودیو رکورددار بزرگترین عروسک استاپ موشن است.

ایده ساخت چنین عروسک عظیمی از ترس این که تک تک قطعات کوچکتر (که برای نمایش هیولای بزرگتر هستند) روی صفحه نمایش که با عروسک های دیگر در تعامل هستند به خوبی کار نکنند، متولد شد. عروسک به دست آمده از دو قسمت ساخته شده بود که سپس توسط آهنربا به هم متصل شدند (لایکا برای حرکت مجبور بود رباتی طراحی کند تا به راحتی آن را دستکاری کند). تصاویر این صفحه مجموعه ای از آثار هنری خلق شده برای این فیلم است

نقد یک منتقد:

اگر «کوبو و دو تار» را بدون اطلاع قبلی بهم نشان می‌دادند و می‌گفتند اسم کارگردانش را بگو، مطمئنا اولین چیزی که به ذهنم می‌رسید، هایائو میازاکی می‌بود

یک پلک می‌تواند برای عقب ماندن از اکشن‌های سریع و حساب‌شده‌ی فیلم کافی باشد

کوبو اما بزرگ‌ترین درس سفرش را در پایان آن می‌گیرد. او با دشمنی به نام پدربزرگش روبه‌رو می‌شود که می‌خواهد برای جدا کردن نوه‌اش از زمینی که با درد و رنج‌هایش شناخته می‌شود و بردن او به بهشت که هیچکدام از آنها در آنجا وجود ندارد، یک زندگی بی‌مشکل و یوتوپیایی را برای او رقم بزند.

مشکل پدربزرگ کوبو اما این است که اتفاقات اندوهناک روی زمین را به عنوان چیزی بد برداشت می‌‌کند، اما اتفاقا همین تاریکی‌ها هستند که اگر به درستی مورد استفاده قرار بگیرند، می‌توانند مقدمات پیشرفت یک فرد را ایجاد کنند. اشتباه پدربزرگ کوبو این است که از دست دادن چیزی را به معنای از دست دادن همیشگی آن می‌داند. حق با اوست.

هیچ چیزی بدتر از این نیست که عزیزترین چیزها و افراد زندگی‌مان را از دست بدهیم. اما «کوبو و دو تار» ستایش خاطرات باقی‌مانده از دست رفته‌ها است و اشتباه پدربزرگ کوبو این است که خاطرات آنها را فراموش کرده است. کوبو متوجه‌ی این سوءتفاهم و اشتباه می‌شود و سعی می‌کند به جای دادن افسارش به خشم و عصبانیت، شمشیرش را کنار بگذارد و با آلت موسیقی‌اش به مبارزه برخیزد. مبارزه‌ای که به مرور و به یاد آوردن خاطرات از دست رفته‌ها می‌انجامد.

و زیباترین لحظه‌ی فیلم جایی است که تمام مردم روستا کمک می‌کنند تا پیرمرد فراموش‌کار ذهنش را با خاطراتی زیبا از خودش پر کند. در اینکه اندوه و تاریکی همیشه راهی به درون پیدا می‌کند و چیزی که دوست داریم را از ما می‌گیرد شکی نیست، اما هنر این است که با به یاد آوردن دوباره و دوباره‌ی آن از دست رفته، از طریق تعریف کردن دوباره و دوباره‌ی داستانش، آن را جاویدان و بی‌کران کنیم. اگر یکی از چشمانمان را دنیا ازمان گرفت، لازم نیست دومی را خودمان تقدیمش کنیم.