تاریخچه:
در سال ۱۹۸۵ دو دوست و همکار قدیمی به نام های هایائو میازاکی و ایسائو تاکاهاتا کمپانی‌ای را تاسیس کردند که تصور ما را از انیمیشن برای همیشه تغییر داد. شهرت استودیو بیشتر به دلیل تولید انیمه‌های سینمایی است، استودیو همچنین فیلم های کوتاه، تبلیغات تلویزیونی و یک فیلم بلند تلویزیونی تولید کرده‌است. لوگوی این شرکت شخصیت توتورو (Totoro) روح بزرگ جنگل از فیلم همسایه من توتورو ساخته هایائو میازاکی است.
در سه دهه بعد استودیو Ghibli یکی از بزرگترین و معروف‌ترین استودیوهای انیمه‌سازی میاشد. استودیویی که انیمه‌هایی پرافتخار و دارای روح ساخته و خیلی ها را به دنیای زیبای انیمه وارد کرده است. در سال ۲۰۰۲، شهر اشباح برنده خرس طلایی و جایزه اسکار برای بهترین انیمیشن بلند شد که تنها فیلم ساخته‌شده در خارج از دنیای سخنگویان زبان انگلیسی است که به این موفقیت دست یافته‌است. آثار این استودیو فراتر از ژاپن رفته و در سراسر دنیا انیماتورها و فیلم‌سازان لایو-اکشن را تحت تاثیر خود قرار داد.
در سال ۲۰۱۴ خبری منتشر شد مبنی بر این‌که استودیو جیبلی تعطیل می‌شود. اما گزارش‌های بعدی حاکی از این بود که بعضی از خبرگزاری‌ها زیاده‌روی کرده‌اند و قرار نیست چنین اتفاقی بیفتد. در واقع حضور توشیو سوزوکی، یکی دیگر از بنیان‌گذاران استودیوی جیبلی، در یکی از برنامه‌های تلویزیونی ژاپن و ترجمه نادرست حرف‌های او باعث بروز چنین اشتباهی شده بود. او در این مصاحبه گفته بود قرار است فعالیت‌های استودیوی جیبلی، توقف کوتاهی داشته باشد؛ که «عبارت توقف کوتاه» در ترجمه‌ها به صورت «تعطیل شدن» درآمده بود.
انیمه های برتر استودیو جیبلی بر اساس رتبه بندی ROTTEN TOMATOES :
لاک‌پشت قرمز/ / The Red Turtle ۲۰۱۶
وقتی مارنی آنجا بود/ / When Marnie Was There2014
افسانه شاهدخت کاگویا/ / The Tale of the Princess Kaguya ۲۰۱۳
از بالای تپه ی پاپی/ / From Up On Poppy Hill2011
دنیای مخفی آرییتی/ / The Secret World Of Arrietty2010
داستان‌های دریازمین/ / Tales From The Earthsea2006
قصر متحرک هاول/ / Howl’s Moving Castle ۲۰۰۴
شهر اشباح (تنها انیمه برنده اسکار)/ / Spirited Away 2001
بازگشت گربه/ / The Cat Returns 2002
شاهزاده مونونوکه/ / Princess Mononoke ۱۹۹۷
زمزمه قلب/ / Whisper of the Heart ۱۹۹۵
پوم پوکو/ / Pom Poko ۱۹۹۴
پورکو روسو/ / Porco Rosso ۱۹۹۲
به خاطر دیروز/ / Only Yesterday ۱۹۹۱
سرویس تحویل کیکی/ / Kiki’s Delivery Service ۱۹۸۹
همسایه من توتورو/ / My Neighbor Totoro ۱۹۸۸
مدفن کرم‌های شب تاب/ / Grave of the Fireflies ۱۹۸۸
ناسیکا از دره‌ی باد / / Nausicaa Of The Valley Of The Wind1984
استودیو جیبلی وعده داده بود که:
در سال ۲۰۲۰ دو انیمه سینمایی جدید که یکی از این دو اثر به هایائو میازاکی تعلق دارد را خواهد ساخت. میازاکی پیش از این وعده داده بود که انیمه ?How Do You Live که یک اثر فانتزی ماجراجویانه است، پیش از المپیک تابستانی سال ۲۰۲۰ که در توکیو برگزار خواهد شد، منتشر می‌شود، با این حالStudio Ghibli زمان انتشار هیچ یک از این دو انیمه را تایید نکرده و مشخص نیست که این آثار در چه زمانی منتشر خواهند شد.
معرفی ، نقد و بررسی و جوایز انیمیشن ژاپنی شهر اشباح (Spirited Away )
انیمه شهر اشباح از انیمیشن های فانتزی ژاپنی به نویسندگی و کارگردانی هایائو میازاکی است که آن را بر اساس شخصیت دختر ده ساله دوستش که هر تابستان به منزل آن ها می آمده است نوشته است. این انیمه با تحسین منتقدان و استقبال خوب تماشاگران روبرو و به عنوان پر فروش ترین انیمه تاریخ (تا قبل از اینمه نام تو) شناخته شده است.
ژانر: انیمیشن، ماجراجویی، خانوادگی
زمان فیلم: 125 دقیقه
تاریخ اکران: 20 جولای سال 2001 (ژاپن) – 28 مارس سال 2003 (آمریکا)
استودیو: توهو
خلاصه داستان شهر اشباح:
چیهیرو دختری 10 ساله است که به همراه والدینش با خودروی شخصی در حال نقل مکان به خانه جدیدشان است گرچه چیهیرو از این مسئله ناراحت است. آنها مسیر اصلی را گم کرده و سر از یک جاده نا هموار و قدیمی در دل جنگل در می آورند. پس از پیاده شدن و گذر از این تونل به خاطر کنجکاوی، آنها وارد مکانی سرسبز و آرام می‌شوند که در اصل گرمابه و استراحتگاه خدایان و ارواح دین ژاپنی شینتو است.
پس از دیدن غذاهای آماده و خوشمزه، پدر و مادر چیهیرو سرگرم خوردن می‌شوند تا بعداً پول آن را بپردازند. چیهیرو به اطراف می‌رود تا سرکی بکشد و با جوانی به نام هاکو روبرو می‌شود که به او اکیداً هشدار می‌دهد که تا هوا تاریک نشده محل را ترک کند.
اما دیگر دیر شده و با تاریک شدن هوا بدن چیهیرو نیز در حال محو شدن است. هاکو با قرصی معجزه آمیز او را نجات می‌دهد. چیهیرو به نزد والدین خود برمی‌گردد اما دیگر دیرشده و آنها تبدیل به خوک شده‌اند. پس از آن او به‌تنهایی و با کمک‌های هاکو مجبور به کار و زندگی در این محل می‌شود. او تنها فردی از کارکنان گرمابه خدایان است که به دنبال پول و مادیات نیست و همین ویژگی او باعث جلب‌توجه یکی از اشباح سرگردان به او می‌شود.
چیهیرو به هاکو می گوید که در دوران بچگی یک بار داخل رودخانه افتاده و در حال خفه شدن بوده است اما به طور معجزه آسایی نجات پیدا کرده است و این که به نظرش هاکو روح آن رودخانه است. وقتی چیهیرو اسم رودخانه را به زبان می آورد ناگهان هاکو به حالت انسانی اش تغییر می کند.
آن ها به قلعه بر می گردند و می بینند یوبابا همه خوک ها را جمع کرده است. او به یک شرط حاضر است پدر و مادر چیهیرو را آزاد کند، این که چیهیرو بتواند در میان آن همه خوک آن ها را پیدا کند. چیهیرو با دقت خوک ها را نگاه می کند و در نهایت می گوید که پدر و مادرش بین آن ها نیستند.
جواب او درست است و یوبابا مجبور می شود طلسم آن ها را بشکند. هاکو چیهیرو را تا نزدیکی تونل همراهی می کند و به او قول می دهد دوباره یکدیگر را خواهند دید. چیهیرو به سمت تونل می رود و پدر و مادرش را می بیند که منتظر او هستند در حالی که هیچ چیز به یاد ندارند. آنها از تونل عبور کرده و سوار ماشین خود می شوند و به راه شان ادامه می دهند.
نقد و بررسی فیلم:
شهر اشباح از انیمه های معروف ژاپنی با محوریت موضوعی اخلاقیات است که چه کودکان و چه بزرگسالان از تماشای آن لذت می برند. از نقاط قوت این انیمه می توان به بار اخلاقی قوی آن اشاره کرد.
داستان این انیمه انگشت اتهام را به سوی حرص و پر خوری گرفته است، شخصیت اصلی داستان یعنی چیهیرو یک دختر بچه سخت کوش و معصوم است که با ویژگی های اخلاقی خاص خود می تواند در یک محیط عجیب و غریب به هدفش که نجات پدر و مادرش می باشد برسد. او حس دلسوزی زیادی دارد تا جایی که حتی یک گلوله دوده که در حال له شدن زیر وزن زغال سنگ است را نجات می دهد.
صحنه های فیلم همان طور که از یک اثر شرقی انتظار می رود سرشار از فداکاری، وفاداری، گذشت، حس وظیفه و محبت است که به خصوص برای کودکان الهام بخش خواهد بود. به علاوه سعی شده با نشان دادن نحوه غلبه یک دختر بچه بر موانع بزرگ اضطراب از تجربه چیزهای جدید را در کودکان به حداقل برساند.
در این فیلم نیز مانند اکثر آثار میازاکی عنصر جستجو کلید اصلی است و در آن به مضامین همچون کشف خود و ارزش روابط پرداخته شده است. به علاوه تغییر و تحول شخصیت ها از تبدیل شدن والدین چیهیرو به خوک، یوبابا به پرنده، هاکو به اژدها، بی چهره به یک هیولای گوشتخوار و هیولای متعفن به روح رودخانه قابل توجه است.
با این حال محتوای نسبتا خشن انتقاداتی به همراه داشته است، مثلا صحنه ای که نوزاد غول پیکر می خواهد بازوی چیهیرو را بشکند، حمله کاغذها به اژدها و خونریزی او، دو نیم شدن زنیبا، طرح و شمایل ترسناک بی چهره و بلعیدن کارگران توسط او همگی بیش از حد خشن به نظر می رسند. استعمال دخانیات در چند صحنه، به تصویر کشیدن غم و ترس شدید چیهیرو، تماشای والدینی که به خوک تبدیل شده اند و هاکو که در حال مرگ است شاید روحیه حساس کودکان را آزار دهد.
این انیمه رکوردهای گیشه در ژاپن را شکست و تبدیل به اولین فیلم ژاپنی شد که در ایالات متحده به فروش 200 میلیون دلاری دست پیدا کرد.
جوایز و دستاوردهای فیلم:
شهر اشباح توانست جایزه اسکار بهترین پویا نمایی را به دست آورد.
حرف پایانی:
هیچ تفاوتی ندارد که با کدامیک از این انیمه‌ها سفرتان به دنیای جیبلی را شروع می‌کنید، چون همه، آثار شایسته‌ای بوده و ۸۰ درصد انیمه‌های نام برده شده دوبله‌ی فارسی عالی دارند که اگر با دوبله‌ی فارسی هم آنها را تماشا کنید چیزی را از دست نمیدهید. این مطلب برگرفته از نوشته‌ی برایان تالریکو در سایت Vulture است.
