صحنه زرم اسکندر با هندی ها

اگر بخواهیم یکی از آثار فاخر قرن هفتم هجری را مثال بزنیم می توان شاهنامه دموت یا ابوسعیدی را مثال زد . شاهنامه دموت از کهن ترین نسخه های مصور شاهنامه فردوسی و متعلق به دوره ایلخانیان مغول بوده است . با توجه به اینکه از نام اثر هم پیداست صحنه رزم و ترکیب بندی حاکم در کل تصویر نشان از نوعی جنگ و خونریزی است . استفاده از ابر های پیچان و مواج کنگره ای در بالای صفحه و در انتها از خطوط تیز برای ایجاد حجم زیادی از خشونت به کار گرفته شده است .

وجود ابر های پیچان و کنگره ای با توجه به نسخه های موجود چینی همزمان با این عصررا می توان از تاثیر آثار چینی در آثار ایرانی دانست . اگر در پوشاک سوارکاران در تصویر دقت کنیم می توانیم تا به حدی نوع پوشش در دوران ایلخانی را تشخیص دهیم ؛ استفاده از انواع کلاه خود ها اغلب به رنگ طلایی و مشکی و زره های جنگی در کنار جنگ افزار های بسته شده ؛ پوشش جنگی این دوره بوده است .

نوع هارمونی و ترکیب بندی ای که در ابر ها موجود هست رنگ های تیره ؛ چرک و حس تیرگی و نا امیدی را به شخص بیننده القا می کند . قرار گیری اسب ها از سمت راست کادر و وجود این شکل از حرکت تهاجمی به سمت سوژه مورد نظر و ترکیب شده با اشکال وارونه به رنگ طلایی منتهی به قرمز انتقال دهنده وجود شعله های آتش در صحنه جنگ می باشد . همچنین استفاده از رنگ صورتی روشن در بک گراند کار اندازه زیاد خون و خونریزی را بیان می دارد وکنار آن رنگ آبی در بک گراند بالای تصویر توانسته مقدار رنگ صورتی را کنترل و تعادل را در تصویر رعایت کند.

منابع :

. رویین پاکباز . نقاشی ایرانی از دیر باز تا امروز . سال 1388

. سید حسن امین . فردوسی و شاهنامه از دایره المعارف ایران شناسی . سال 1388